U selu Budimlja kod Berana, u središnjem dijelu seoskog groblja, nazirali su se ostaci crkve  zasuti zemljom  i kamenom pri izgradnji  grobnica u njenoj neposrednoj okolini.  Oko crkve formirano je  groblje koje se i danas koristi. Uslovljeni ograničenim prostorom groblja mještani su prinuđeni da uklanjaju stara  obeležja i grobove radi izgradnje velikih porodičnih grobnica. Ovom izgradnjom uništeno je mnoštvo grobnih obeležja koja govore o vremenu korišćenja  nekropole. Od zaborava je otrgnut veliki pravougaoni blok (144 x 77 x 60) na kojem je u dva reda ispisan natpis i gornja polovina Are (danas se nalazi u Polimskom muzeju u Beranama). Na pojedinim kvaderima, kojih nažalost sada nema, bile su ispisane rune ili znaci slični onim koji se nalaze na kamenom bloku nađenom u manastiru Šudikova.

Juna mjeseca 1994. godine, Polimski muzej u Beranama započeo je zaštitna arheološka istraživanja na prostoru gdje se uočavalo ulegnuće tla i mogući temelji crkve. Tom prilikom otkriveni su ostaci zidova prvobitne crkve i dio očuvanih podova.Tokom 1995. godine, započeta su sistematska arheološka istraživanja, otkrivena je priprata, istražena je unutrašnjost crkve a nad otkrivenim ostacima zidova izvršena je konzervacija i anastiloza.
Na osnovu rezultata istraživanja bilo je jasno da se radi o značajnoj crkvi na kojoj se jasno  uočavaju dvije faze gradnje

Prvobitno je podignuta mala jednobrodna crkva, duga 7,40 i široka 5,30 metara, sa pravougaonom apsidom na istočnoj i vratima na zapadnoj strani građevine.  Zidovi, široki 0,70 metara, rađeni su od priklesanog kamena slaganog u pravilne horizontalne redove spojene  bijelim krečnim malterom sa krupnijim rječnim agregatom. Očuvani su u visinu od 1,20 metra, na spoljašnjoj strani, dok je unutrašnje lice oštećeno gotovo do nivoa poda.

Apsida crkve je pravougaona, sa spoljašnje i unutrašnje strane, duboka je 2,30 a široka 1,95 metara. Vrata, širine 0,90 metara, rađena su sa zidanim dovratnicima od kamena i obrađene sige dok je prag urađen od jednog bloka krečnjaka sa uklesanim otvorima za učvršćivanje i blokiranje dvokrilnih drvenih vrata.

Pod naosa i apside  bio je  prekriven pravougaonim i kvadratnim pločama, žutog laporca (miluta), slaganog u nepravilne redove a djelimično je očuvan u centralnom i  sjevernom dijelu crkve. Na središnjem dijelu malog naosa nalazi se rozeta anvona, prečnika 0,70 metara, rađena od istog kamena s tim što je jedan isečak kruga rađen od plavičastog miluta. Pod u apsidi crkve visočiji je od poda naosa za oko 0,20 metara a za časnu trpezu je vjerovatno korišćen veći, obrađeni kameni blok ( antička spolija ) kojih na ovom prostoru ima dosta. Duž južnog zida malog naosa otkriveni su fragmenti veće nadgrobne ploče sa zaobljenim ivicama koja je polomljena i dislocirana.

Na zapadnoj strani crkve, sudeći na osnovu temeljnih ostataka otkrivenih ispod poda priprate, bila je prizidana neka vrsta otvorenog trema sa nastrešicom širine oko 2 metra  koji je kasnijom dogradnjom uklonjen. Duž zidova priprate nađene su baze rimskih stubova koje su dorađene  kao postamenti drvenih greda nekadašnjeg trema.

U drugoj fazi, na zapadnoj strani crkve, dozidana je velika priprata dužine 8,30 i širine 7,60 metara. Priprata je veća od prvobitne crkve pa su njeni zidovi prislonjeni  uz sjeverozapadni i jugozapadni ugao crkve. Zidovi priprate su različitih širina koje variraju od 0,75 do 0,80 metara,  rađeni su od istog lokalnog kamena i u istoj tehnici gradnje. U pripratu se ulazilo na dvoje vrata, zapadna širine 0,90 i južna širine 0,65 metara. Na zapadnim vratima nalaze se zidani dovratnici sa istaknutim  kamenim pragom dok, su južna ravnih ivica sa kamenom pločom praga,  postavljenom u nivou poda.

Za razliku od zidova crkve, koji sa unutrašnje strane imaju temeljni ispust od 0,10 do 0,20 metara, temelji priprate su bez temeljne stope i nejednako ukopani. Duž unutrašnjih zidova priprate pod je prekriven cijelim i fragmentovanim kamenim nadgrobnim pločama sa zaobljenim ivicama. Unutar ovog vijenca pod je rađen od kvadratno obrađenih ploča miluta slaganih u redove različitih širina koji se pružaju od istoka ka zapadu.

Posebnost i rijetkost predstavlja nalaz dva olovna svitka nađena u centralnom dijelu apside ( Sonda III). Na olovnim pločama približno istih dimenzija (18 x 10 i 19,5 x 10 cm) ispisan je tekst oštrim predmetom a potom su ploče savijene u svitak i spljoštene kako bi se tekst očuvao od korozije. Prva ploča, vjerovatno starija, savijena je na pet nejednakih polja. Na njoj je, oštrim predmetom, urezano jedanaest redaka. Slova su nejednake veličine a u tekstu ima dosta ligatura i skraćenica. Osnovno pismo je staroslovenska ćirilica sa elementima glagoljice i grčkog pisma.    Drugi svitak, po mnogim karakteristikama, mlađi je od prvog i vjerovatno je nastao prilikom neke od obnova crkve, početkom XV vijeka. Tekst je pisan poluustavnim pismom ćirilice sa

elementima grčkog pisma i brzopisa. Čine ga četrnaest redaka na četiri presavijena polja približno iste širine.

Na osnovu očuvanih pragova, elemenata za učvršćivanje vrata, otkrivenih djelova dovratnika i ogoljene mase zida bili smo u prilici da uspješno izvršimo konzervaciju otkrivenih djelova zidova uz idejnu rekonstrukciju dovratnika na crkvi i priprati.

Po tehničkom snimanju postojećeg stanja pristupili smo konzervativnim radovima u dvije faze, prvo na crkvi a potom na priprati crkve.

Prije konzervacionih radova, sa spoljašnje strane, iskopan je rov širine od oko 0,50 metara kako bi smo oslobodili spoljašnje lice zidova. Uklonjeni su i svi labilni elementi zidova crkve do nivoa čvrstog krečnog veziva. Vodom su isprane zidne površine i pripremljene za anastilozu ili nadziđivanje. Za sve intervencije na objektu korišćen je kamen koji je odvajan prilikom istraživanja objekta. Prije konzervacije, u produžnom malteru, postavljena je olovna spojnica radi izdvajanja autentičnih partija zidova od njihove nadgradnje. Treba napomenuti da je unutrašnje lice zidova naosa gotovo u potpunosti rekonstruisano i nadzidano u visinu od jednog metra, dok je spoljašnje bilo u nivou okolnog terena te je bilo potrebno nadzidati svega 2 do tri reda priklesanih blokova. Zidanjem unutrašnjeg i spoljašnjeg lica zidova unutar njih formira jedna vrsta kanala  koji je popunjan žitkim malterom i lomljenim kamenom (trpanacem).

Na isti način konzervirani su i nadzidani zidovi priprate. Iskopan je zaštitni rov oko zidova na mjestima gdje sagrađene grobnice nijesu ugrozile kruništa. Pri nadziđivanju bili smo prinuđeni da gabarit betonskih grobnica uklopimo u kruništa zida priprate.

Postavljene su olovne spojnice, izdvojene stare i nove partije zidova, a potom urađene nove fuge i malterni spojevi.

Unutrašnjost crkve zasuta je slojem rječnog pijeska do nivoa nadgrobnih ploča vraćenih u prvobitni položaj. Kamene antičke spolije, nađene prilikom arheoloških istraživanja, prenesene su u Polimski muzej, za budući lapidarijum, gdje će biti konzervirane i izložene.